Het Wapen van Urk

wapen_4.jpg(mediaclass-list-image.287f2231a243c246e01d08560cedf5627d9d659e).jpgzaterdag 08 juli 2023 19:51

Wapen van UrkIn de kadernota aangeboden aan de gemeenteraad van Urk, heeft het college van Burgemeester en Wethouders geld gereserveerd voor aanpassingen en vernieuwingen van het logo van de gemeente Urk. Als ChristenUnie vinden wij dat Urk eerst naar haar historie moet kijken. Urk heeft een prachtig wapen toegekend gekregen, maar doet daar vrij weinig mee.

Gemeenten die een wapen wensen, dienen daarvoor een verzoek in bij de Koning. Als deze ermee instemt doet hij dat bij Koninklijk Besluit. Zijne Koninklijke Hoogheid Koning Willem I kende bij Koninklijk Besluit van 26 november 1819 aan de gemeente Urk een gemeentewapen toe. Als bijlage van het Koninklijk Besluit was door de Hoge Raad van Adel een wapendiploma gemaakt, met daarop een met de hand geschilderde afbeelding van het wapen en de wapenbeschrijving. Het wapen werd als volgt omschreven: "Van lazuur, beladen met een schelvisch in zijne natuurlijke kleur". Op een blauw schild is en profil een naar heraldisch rechts gewende schelvis afgebeeld. Rechts en links worden in de heraldiek, de wapenkunde, verwisseld. Een wapen wordt altijd beschreven vanuit het gezichtspunt van de drager, dus alsof je er achter staat. Als de drager derhalve de schelvis vanuit zijn positie naar rechts ziet zwemmen, dan ziet de kijker naar het schild de vis de andere kant opgaan. De kleur blauw in het gemeentewapen verbeeldt het water, een uitdrukking van de verbondenheid van Urk met de zee. De schelvis staat symbool voor de belangrijkste bron van bestaan, de visserij.

De keuze voor een schelvis op het wapenschild houdt verband met de belangrijke rol die de schelvis aan het begin van de 19e eeuw op Urk speelde. Toen het gemeentewapen aan Urk werd toegekend, werd door de Urker vloot vanaf 1 november (Allerheiligen) tot kerstmis boven de Nederlandse en Duitse Waddeneilanden gevist op schelvis, een trekvis die 's zomers in vrij ondiep water voor de kust leeft en zich 's winters terug trekt in dieper water. De schelvis werd niet met een net gevangen, zoals schol en haring, maar met een reeks lange lijnen, de beuglijnen, met aan elke lijn een aantal zijlijnen waaraan geaasde haken zaten. De beugvisserij was een hele arbeidsintensieve visserij waar vele handen voor nodig waren. 's Morgens om 3 uur werd de beug visklaar gemaakt, ongeveer om 7 uur werd ze in zee gezet. Was het gehele vistuig uitgezet, dan volgde een tijdspanne van wachten en slapen. Rond 5 uur in de namiddag werd de beug vervolgens weer ingehaald. Om non-stop tot kerst te kunnen vissen gebeurde het dat één schuit of botter werd neergelegd en twee bemanningen op één schip werden samengevoegd. De beugvisserij was een lucratieve bezigheid. In twee maanden tijd werd in een goed jaar genoeg verdiend om de rest van de winter door te komen.

De ChristenUnie heeft een motie ingediend om het Wapen van Urk in ere te herstellen in het logo van Urk. Deze motie is unaniem aangenomen!

Motie

Onderwerp: Wapen van Urk

De gemeenteraad van Urk, in vergadering bijeen op donderdag 26 juni 2023; 

Overwegende dat: 

  • Er nieuwe kleuren toegevoegd moeten worden aan het logo van de gemeente Urk voor meer uitstraling;
  • Er ook onderzocht zal worden of er aanpassingen in het gemeentelijke logo nodig zijn;
  • Hier professionals voor ingehuurd zullen worden; 

Constaterende dat:

  • Koning Willem I bij Koninklijk Besluit in 1819 aan de gemeente Urk een gemeentewapen heeft toegekend;
  • Door de Hoge Raad van Adel een wapendiploma is toegekend aan Urk;
  • Het Wapen van Urk de verbondenheid met de zee en de visserij verbeeldt;
  • Het Wapen van Urk zowel op het Oude Raadhuis als het gemeentehuis te vinden is;
  • Het Wapen van Urk historisch erfgoed is;

Roept het College van Burgemeester en Wethouders van Urk op: 

  • Mee te nemen of het mogelijk is het Wapen van Urk in ere te herstellen in het beeldmerk van Urk;

En gaat over tot de orde van de dag.

« Terug